Những món ngon trứ danh của quê lúa Thái Bình

Thái Bình từ lâu nổi tiếng là miền quê lúa với “chị Hai năm tấn”. Nơi đây còn là quê hương của nhiều món ăn vặt, ăn chơi đặc sắc không kém.

Bánh cáy

Nếu người Hải Dương tự hào với bánh đậu xanh, Bắc Ninh có bánh phu thê, Hà Nội là bánh cốm Hàng Than, còn sản vật nông nghiệp trên miền đất lúa Thái Bình chính là bánh cáy. Nguyên liệu chính của bánh hoàn toàn sử dụng những nông sản địa phương như gạo nếp cái hoa vàng, vừng, lạc, mứt bí, gừng, gấc chín, mỡ phần, tinh dầu hoa bưởi... Đây là loại bánh tổng hòa những đặc sản nông nghiệp Thái Bình, tạo nên món ăn địa phương đặc sắc. Mỗi khi đi xa, người dân nơi đây thường mang bánh cáy làm quà biếu như một cách giới thiệu về hình ảnh vùng quê mình.

Bánh cáy Thái Bình đã có tiếng trên toàn quốc

 

Men theo đường quốc lộ 39 tới huyện Đông Hưng, về làng Nguyên Xá chính là nơi sản sinh ra loại bánh đặc biệt này. Xưa kia, bánh cáy là sản vật được người dân làm để tiến vua. Bánh có tên khá đặc biệt. Người làng Nguyên Xá giải thích, miếng bánh có sự hòa quyện của nhiều màu trắng, vàng xen lẫn hồng giống như trứng cáy nên cái tên dân dã ấy đã ra đời.
Để làm được một tấm bánh cáy hoàn thiện phải trải qua nhiều công đoạn đòi hỏi sự tỷ mỷ cao của người thợ. Gạo nếp cái hoa vàng được lựa chọn kỹ càng rồi chia làm hai phần. Một phần gạo đồ xôi cùng gấc chín để tạo màu hồng tươi, phần còn lại đồ cùng nước quả dành dành để có màu vàng bắt mắt. Hai loại này khi thành xôi sẽ được giã nhuyễn như bánh giày, cán mỏng, cắt lát như mứt bí rồi sấy khô. Sau đó, người thợ sẽ cho sản phẩm vào chảo mỡ lợn sôi để lát bánh thơm giòn. Mỡ lơn thái hạt lựu rồi xào ngọt đến độ trong mướt. Các nguyên liệu còn lại cũng được trộn cùng đường mía và hâm nóng tới khi dậy mùi thơm thì cho vào khuôn lót vừng. Bánh cáy thành phẩm không phơi nắng, không chất bảo quản nhưng làm đúng quy cách sẽ bảo quản được khá lâu.
Ăn miếng bánh cáy xắn mỏng nhâm nhi cùng chén trà nóng để lai rai câu chuyện giữa tiết trời hơi se lạnh, du khách càng cảm nhận được nét nồng hậu của đất và người Thái Bình. Vị béo bùi đan xen sự dẻo, giòn hòa quyện với vị chan chát của trà xanh khiến miếng bánh càng nồng đượm.

Canh cá Quỳnh Côi

Canh cá Quỳnh Côi nức danh trên miền quê lúa

Quỳnh Côi là huyện cũ của tỉnh Thái Bình, thuộc phía tây huyện Quỳnh Phụ ngày nay. Cách trung tâm thành phố Thái Bình chừng 20km, thị trấn nhỏ Quỳnh Côi nổi tiếng với món canh cá với hương vị hấp dẫn đặc biệt mà chỉ vùng đất này có được.

Gọi là canh cá nhưng đây không phải là món canh nấu chua thường xuất hiện trong các bữa cơm hằng ngày của mỗi gia đình Việt. Đây là món ăn sáng ưa thích của nhiều gia đình ở vùng quê lúa. Món ăn được làm từ những nguyên liệu rất đời thường nhưng gây ấn tượng đặc biệt bởi sự ngọt mát dễ chịu hòa quyện lẫn nhau.
Trước kia, người Quỳnh Côi chỉ dùng cá rô đồng để nấu canh cá. Đặc biệt vào thời điểm tháng 10, cá rô béo ngậy hơn so với các mùa khác. Nhưng đến nay, nhu cầu ăn của người dân tăng lên còn lượng cá rô không dồi dào như trước nên nhiều quán hàng sử dụng cả cá trắm, cá quả để thay thế.
Cá được làm sạch, lọc kỹ phần nạc và thái miếng vừa ăn. Sau đó chúng được ướp đầy đủ nước cốt nghệ, chút mắm, tiêu. Khi cá đã ngấm kỹ gia vị, người ta dùng chảo sâu lòng để rán cá vàng giòn hai mặt. Phần tưởng chừng vứt đi như xương cá cũng được tận dụng để làm chả. Thường người đầu bếp chỉ lựa phần xương mềm để xay nhuyễn cùng hành khô, ớt tươi, thì là cho tới khi mềm mịn. Sau đó chúng được thêm chút thịt và nặn thành những viên chả nhỏ xinh. Chả cá được rán vàng đều hai mặt, đảm bảo độ xốp mềm . Đầu và phần xương sống cá ninh kỹ để lấy nước dùng trong vắt. Tùy theo từng mùa, canh cá sẽ có rau ăn kèm như rau ngót, cải cúc, rau rút hay rau cần.
Đặc biệt nhất của món canh cá Quỳnh Côi chính là những sợi bánh đa được làm tại đây. Bánh được làm từ gạo xay mịn và tráng mỏng. Dù không dùng hàn the nhưng bánh vẫn đảm bảo độ dai, mềm mượt. Bát canh cá Quỳnh Côi là sự tổng hòa của nhiều hương vị kích thích vị giác: nước dùng trong vắt đậm đà, miếng cá vàng ươm giòn rụm bên ngoài nhưng vẫn đảm bảo vị ngọt bùi của cá, thìa là, rau theo mùa xanh mướt kèm miếng cà chua bổ cau đỏ tươi lẫn mùi cay nhẹ của gừng, ớt.... Món ăn giản dị như chính cuộc sống đời thường bình yên của vùng đất nơi đây.

Nem chạo

Nem chạo hay còn gọi là nem sống là món ăn không thể thiếu được trong ngày giỗ hay cưới hỏi ở làng Vị Thủy, huyện Thái Thụy, Thái Bình. Chỉ những người đầu bếp có kinh nghiệm mới được tự tay chế biến để người ăn không bị đau bụng.
Khác với nem ở nhiều vùng miền trên cả nước, nem ở đây được làm từ thịt và xương sống lợn băm nhuyễn. Thịt lợn xẻ ra còn nóng hổi không dùng nước lã để rửa. Người ta lấy phần thịt mông và phần xương sống băm nhuyễn. Sau hơn 1 tiếng, thịt, xương và tủy hòa cùng nhau tạo ra độ dính, dẻo.
Nét hấp dẫn trong món nem chạo là bì luộc thái mỏng và thính gạo rang. Bì lợn được cạo sạch lông với nước sôi rồi thái nhỏ. Sau đó các nguyên liệu được trộn cùng nước mắm ngon, tỏi thái mỏng, ớt tươi, mỳ chính và thính gạo rang. Ở khâu cuối cùng, người thợ sẽ nằm nem thành từng quả nhỏ vừa đủ khéo để thịt không rơi ra ngoài.
Món ăn được dùng kèm rất nhiều tỏi tươi, ớt sống, lá sung, đinh lăng và lá ổi. Nhiều người nơi xa tới đây khi thưởng thức món ăn dân dã đã bị nghiền. Nem chạo thường xuất hiện trong dịp lễ tết hay cưới xin ở làng Vị Thủy để tăng thêm tình cảm gắn bó giữa gia đình.

Nộm sứa

Nộm sứa là món ăn dân dã quen thuộc xuất hiện ở nhiều vùng miền biển trên cả nước. Nhưng mỗi nơi, món ăn này lại có một “hơi thở” riêng. Người dân Thái Thụy, Thái Bình thường truyền tai nhau: “Tới Thái Thụy mà chưa thưởng thức nộm sứa coi như chưa về”. Câu mời chào quyến rũ đó khiến du khách thập phương khó lòng chối từ.
Sứa có rất nhiều ở vùng biển Thái Thụy. Thời điểm sứa nổi nhiều nhất vào khoảng tháng 4, tháng 5 hàng năm. Sau khi bắt về, sứa được làm sạch và ướp cùng muối phèn để tạo độ giòn, dai. Sau đó miếng sứa được cắt cẩn thận thành lát mỏng, trần qua nước sôi rồi xếp ra đĩa.
Nộm sứa ngọt mát rất thích hợp ăn vào dịp hè nóng nực. Đĩa sứa được trộn cùng hành tây thái mỏng, lá chanh, mực khô xé nhỏ, rau thơm và lạc rang. Hương vị sứa càng được dậy mùi hơn khi ăn kèm rau kinh giới và bát mắm tôm chanh ớt đánh sủi bọt. Ăn miếng nộm giòn ngon đậm đà càng khiến du khách cảm nhận trọn vẹn hương vị biển mặn mòi nơi đây.

Theo Dân Trí

Đọc tiếp

Món ngon Phú Quốc (P.2)

(Tiếp theo P.1)

5. Cồi Sò Nướng

Cồi nướng than

Cồi được chế biến thành nhiều món nướng, xào, lẩu… Nhưng ngon nhất là món nướng, giữ được độ dai, giòn và có vị thơm. Tại các nhà hàng, món nướng này được chế biến từ ba cách ướp khác nhau: Ướp chao, sa-tế, muối ớt. Thực khách sành ăn, thường gọi cồi ướp chao nướng. Cồi được cắt thành những khoanh tròn, ngắn ướp với chao đánh nhuyễn cho thấm rồi mới xỏ vào que. Phải nướng trên lửa than liu riu, cồi mới thấm và chín giòn. Để món ăn đậm đà hơn, thực khách có thể rưới nước chao ướp lên cồi ngay trên vỉ nướng, chao sẽ thấm nhiều vào cồi cho vị thơm và vừa ăn hơn. Khi cồi ngả sang màu vàng thay cho màu sữa lúc còn sống là ăn được. Nếu nướng quá lâu, cồi bị khô và cứng chứ không còn giòn dai nữa.
Món cồi nướng được kết hợp cuốn bánh tráng, rau và bún. Để thưởng thức hết vị ngon của nó, thực khách chỉ nên chấm chao và ăn cùng với rau húng, diếp cá, xà lách, chuối chát, dưa leo và khóm… Đưa cay với món này phải là rượu mỏ quạ hoặc rượu sim rừng được chế biến trên đảo. Thực khách cũng có thể ăn cồi nướng uống bia ngay bên bờ biển. Nhiều người cho rằng, ăn cồi biên mai mà không thấy biển thì mất ngon ba phần…

6. Bào Ngư Nướng

Bào ngư nướng thơm lừng

Bào nướng là món ăn khá đắc tiền ở Phú Quốc, tuy vậy nhưng ai đã đến thì đừng quên thưởng thức món này vì nó không những ngon mà còn rất bổ dưỡng. Những con bào ngư được đem lên từ đáy biển sâu và qua một số công đoạn chế biến mới trở thành món trông vô cùng hấp dẫn và cho thực khách thưởng thức.

7. Cá Xanh Xương Nướng

Món cá nướng bình dị

Cá xanh xương dài như cá hố nhưng mình tròn, hường sống ở các ghềnh, bãi biển. Đặc biệt da cá cũng như xương cá có màu xanh lấp lánh nên bà con còn gọi cá xanh xương. Cá xanh xương làm được nhiều món ăn như kho lạt, nấu canh chua, ướp bẹ chuối nướng… nhưng thích nhất là món cá xanh xương nướng chấm với muối tiêu chanh.Đây là món ăn rất dân giả ở Phú Quốc.

8. Canh Chua Cá Nóc

canh chua cá nóc

Khi nhắc tới món canh chua nam bộ, thì làm ta nghĩ đến món canh chua cá nóc. Tuy loài cá này khi nghe qua có thể làm cho người ta sợ nhung khi đã thành món ăn thì vô cùng hấp dẫn.Món này phải nấu ăn tại chỗ mới ngon và đảm bảo. Tuy nhiên, có vẻ như món ăn này lại được người dân Nam Bộ “ưu ái” hơn so với các vùng khác.

9. Cá Mu Nướng Mọi

Dĩa cá mú nướng hấp dẫn

Cá mú chắc thịt và rất thơm. Đây cũng là một đặc sản của miền Nam. Khía vài nhát vào mình cá rồi đem chiên trên bếp than hoa, gắp miếng cá dai dai, săn chắc, thơm vị biển và phảng phất mùi khói…Và đây cũng là món ăn chính trong bữa ăn.

10. Bánh Canh Ghẹ

Tô bánh canh ghẹ hấp dẫn

Mới nhìn tô bánh canh ghẹ và chả, đã thấy hấp dẫn. Chen đầy mặt tô là thịt ghẹ, chả cá thu và vài cọng ngò như thêm hoa, thêm nhụy. Tô bánh ngon nhờ miếng thịt ghẹ nào cũng béo ngọt; miếng chả cá thu mằn mặn, vừa dẻo vừa dai; cọng bánh canh trắng trong hấp dẫn; lại bắt gặp vị cay của tiêu cùng làn gió biển vuốt ve làm tăng thêm vị ngon của phong cảnh hữu tình.
Nồi nước lèo được nấu bằng tôm khô, xương ống heo. Và đặc biệt có đầu cá thu tham gia vào, nên nước lèo thêm thơm và ngọt thanh hơn. Chả cũng được làm bằng thịt cá thu tươi nạo ra, cùng hỗn hợp gia vị: tiêu, tỏi, hành, bột ngọt, một chút nước mắm ngon trộn đều; rồi cho vào cối quết nhuyễn. Nhờ gần biển, nên thịt ghẹ và cá thu còn tươi rói.

Tổng hợp

Đọc tiếp

Món ngon Phú Quốc (P.1)

Đã đến Phú Quốc, du khách chắc chắn sẽ ngỡ ngàng bởi những món ăn mà trước giờ chưa từng nghe qua. Cùng điểm danh những món đặc sản không thể bỏ qua của hòn đảo được thiên nhiên ưu ái này.

1. Tiết Canh Cua

 

Cái tên thật kỳ lạ. Nhưng nó là món đặc sản của người dân miền biển. Có lão ngư miệt biển kể lại rằng: xưa kia, trong những chuyến đi biển dài ngày, khi nước uống trên thuyền cạn, không kịp trở về hoặc ghé đảo Hòn Khoai để lấy nước ngọt, người đi biển thường bẻ càng cua, hứng lấy chất dịch bên trong để uống. Vị mằn mặn, ngòn ngọt trong càng cua dễ uống hơn nước biển, lại không tanh. Sau này, có người khéo chế biến thành món ăn trong hành trình tìm món lạ đã nhớ đến chất dịch này trong cơ thể cua, và món tiết canh cua ra đời từ đó.
Cua dùng làm tiết canh nhất thiết phải là cua biển, và nên lựa những con có gạch thì đĩa tiết canh cua mới ngon ngọt và đầy đủ chất bổ khi ăn.
Để có đủ tiết làm được một đĩa tiết canh cua loại thường, người ta phải cần từ ba đến bốn con cua loại lớn, mỗi con chừng bảy tám trăm gam đến một ký. Nhưng chưa hết, vì tiết cua không thể hãm được như tiết canh vịt, tiết canh heo nên người ta phải chuẩn bị trước phần nguyên liệu từ một con cua khác. Cua được luộc sơ, khi luộc cho vào một chút rượu đế để cho thơm thịt cua. Khi cua chín, gỡ lấy từng miếng nạc cua, cho vào đĩa để nguội, rồi trộn với gia vị cho đậm đà; trộn thêm ít ngò gai, tía tô, rau húng xắt nhuyễn và phải có một ít lá quế để giảm bớt vị nồng của cua.
Tiết canh cua ăn là lạ, phần thịt cua mềm lẫn với tiết cua, thêm vào đó vị ngọt béo của gạch cua cho ta một hỗn hợp: mằn mặn, ngòn ngọt khiến dễ hình dung đến những lần trên bãi biển ta ăn cua luộc mà miệng và tay còn dính nước biển. Tiết canh cua cũng được ăn chung với bánh tráng như các loại tiết canh khác, nhưng phần rau thì ngoài mùi tàu, không thể thiếu rau dấp cá và có khi cũng ăn chung với khế chua, chuối chát cũng rất hợp và ngon. Và nhất là, không thể không nhắc đến món tiết canh cua trên mỗi bàn nhậu của cư dân miệt biển sành ăn.

2. Gỏi Cá Nhồng
 

Gỏi cá nhồng thơm ngon

Hầu hết các vùng biển của Việt Nam đều có cá Nhồng. Cá thon, vẩy mịn, dọc theo lưng có những chấm đen, con nhỏ độ 700 – 800g, lớn cỡ 8 – 9kg. Cá Nhồng ở Phú Quốc được đánh giá ngon hơn những nơi khác do điều kiện môi trường biển tại đây nên cá lớn, thịt ngọt đậm, người lớn và trẻ nhỏ ăn rất tốt.
Chả cá Nhồng chiên hay hấp đều có nét hấp dẫn riêng. Để lai rai thì chấm muối ớt có thêm tiêu rang giã sơ, cắn trúng hạt tiêu rang bể đôi vừa thơm và cay tê lưỡi mới đã. Còn muối ăn với bánh tráng thì cuốn chả và rau chấm nước mắm chua ngọt.
Ở Phú Quốc còn có món gỏi cá Nhồng, đây mới thực sự là độc chiêu của con cá Nhồng. Cá phải thật tươi, lọc lấy phi lê, cắt mỏng, rải hành phi và củ hành tây cắt khoanh lên mặt. Nhưng linh hồn của gỏi cá ở nước chấm. Nước chấm là một hỗn hợp gồm tỏi, ớt, đậu phộng rang giã nhỏ pha với chanh, nước mắm nhỉ và nêm chút đường cho dịu lại. Sau khi pha, nước chấm phải có màu hỗ phách mới đúng mức. Vắt chanh vào cá cho tái mặt rồi cuốn cá với bánh tráng, rau sống. Vị của nước chấm này khác hẳn nước chấm cũng làm bằng đậu phộng xay mịn để chấm gỏi cá của miền Trung. Cá dai, ngọt ăn với bánh tráng, rau thơm và nước chấm thật tuyệt vời.

3. Món Nhum Phú Quốc
 

Món nhum sống ăn với mù tạt

Họ hàng với trai, sò… nhum có nhiều loại: nhum mỡ, nhum ta… Khi nhỏ, nhum tựa trái chôm chôm, màu đen thẫm. Lớn lên, nhum có hình tròn dẹt, đường kính khoảng 8-10cm. Con nhum lớn hết cỡ có thể bằng trái cam sành nhưng dẹp, dày cỡ ba lóng tay. Người miền Trung chế biến nhiều món ăn như nhum kho, chưng hột vịt để ăn cơm, cháo nhum hải sản (hàu, sò, nghêu) ngọt như cháo trứng gà.

Chả nhum-một món ngon khó quên. Cho thịt nhum tươi vào cái tô lớn, thêm một ít gia vị như tiêu, hành, nước mắm rồi đánh nhuyễn, sau đó đổ vào chảo dầu chiên. Khi miếng chả vàng ruộm, bốc mùi thơm, vớt ra, để ráo. Dùng với bánh đa (bánh tráng dày nhiều mè), rau sống, chuối chát xắt mỏng, sẽ cho một bữa ngon nhớ đời. Tuy nhiên, ngon nhất là làm mắm.

4. Lẩu Cá Bóp Nấu Xoài
 

Món lẩu hấp dẫn

Loại lẩu này thường ăn kèm với bún và các loại rau nhúng,rau thơm ….Khi thưởng thức thực khách sẻ cảm nhận được hương vị quê hương của vùng biển bạc Phú Quốc. Một món ăn mang đậm chất nam bộ. Khi đến đây du khách có thể thưởng thức món này ở các nhà hàng cũng như ở những quán ven biến.

 Tổng hợp

Đọc tiếp